Podejście do zmian klimatu

1. Rozbieżność pomiędzy tempem transformacji polskiej gospodarki, a zmianami na rynku reasekuracyjnym, czego skutkiem jest zmniejszenie dostępności ofert reasekuracyjnych dla projektów związanych z przemysłem wydobywczym i energetyką opartą na węglu. Urzeczywistnienie ryzyka może prowadzić do następujących konsekwencji:
   • Ograniczona sprzedaż ubezpieczeń tego typu projektów:
     • Horyzont: średni / długi
     • Kategoria ryzyka w systemie zarządzania ryzykiem: ryzyko biznesowe (proces analizy kluczowych ryzyk)
     • Podejmowane działania: W ramach odnowienia umów są przeprowadzane negocjacje z reasekuratorami oraz klientami. Klienci mają oferowany zakres ubezpieczeń dostosowany do dostępnej oferty reasekuracyjnej. Konieczne są ograniczenia limitów odpowiedzialności. Dodatkowo zakłada się stopniową transformację portfela PZU zgodną z transformacją polskiej gospodarki.
   • Wzrost cen ochrony reasekuracyjnej
     • Horyzont: krótki
     • Kategoria ryzyka w systemie zarządzania ryzykiem: ryzyko biznesowe (proces analizy kluczowych ryzyk)
     • Podejmowane działania: W ramach odnowienia umów są przeprowadzane negocjacje z reasekuratorami oraz klientami. Klienci mają oferowany zakres ubezpieczeń dostosowany do dostępnej oferty reasekuracyjnej. Konieczne są ograniczenia limitów odpowiedzialności. Dodatkowo zakłada się stopniową transformację portfela PZU zgodną z transformacją polskiej gospodarki
   • Wzrost wymogu kapitałowego dla ryzyka niewykonania zobowiązania przez kontrahenta w wyniku plasowania części portfela u reasekuratorów o niższych ratingach.
     • Horyzont: średni
     • Kategoria ryzyka w systemie zarządzania ryzykiem: ryzyko kredytowe
     • Podejmowane działania: jakość kredytową reasekuratorów ocenia się na podstawie danych pozyskanych ze źródeł zewnętrznych, w tym ratingu siły finansowej według oceny kredytowej agencji, a także na podstawie modelu wewnętrznego. Model dzieli reasekuratorów na kilka klas, w zależności od poziomu szacowanego ryzyka. Akceptuje się tylko podmioty o ryzyku niższym niż ustalony punkt odcięcia oraz o ratingu nie niższym niż A-. Akceptacja nie jest automatyczna, a analizę uzupełnia się o ocenę dokonaną przez brokerów reasekuracyjnych. W ramach monitoringu ryzyka kredytowego ocenę danego podmiotu aktualizuje się raz na kwartał.
2. Spadek cen akcji oraz wycen obligacji korporacyjnych przedsiębiorstw z wybranych sektorów w wyniku większych obciążeń regulacyjnych
   • Horyzont: średni
   • Kategoria ryzyka w systemie zarządzania ryzykiem: ryzyko rynkowe / kredytowe
   • Podejmowane działania: ryzyko rynkowe podlega stałemu monitoringowi oraz wewnętrznej siatce limitów. W ramach ryzyka kredytowego funkcjonuje kompleksowy system oceny kontrahentów oraz stanowienia limitów (w tym na branże). W zakresie oceny ryzyka kredytowego danego podmiotu wyznacza się wewnętrzne ratingi kredytowe (podejście do wyznaczania ratingu różni się w zależności od typu podmiotu). Ratingi są oparte na analizie ilościowej oraz jakościowej i stanowią jeden z podstawowych elementów procesu ustanawiania limitów zaangażowania. Jakość kredytowa kontrahentów oraz emitentów podlega cyklicznemu monitoringowi. Jednym z podstawowych elementów monitoringu jest okresowa aktualizacja ratingów wewnętrznych.
3. Podniesienie wymogów kapitałowych w wyniku rewizji parametrów formuły standardowej dla wybranych ryzyk
   • Horyzont: średni
   • Kategoria ryzyka w systemie zarządzania ryzykiem: ryzyko braku zgodności
   • Podejmowane działania: Grupa PZU na bieżąco śledzi zmiany regulacyjne, uczestniczy w prowadzonych konsultacjach i analizuje wpływ wprowadzanych lub planowanych zmian na swoją sytuację kapitałową.

1. Nasilenie się ekstremalnych zjawisk pogodowych, co może prowadzić również do wzrostu cen reasekuracji
   • Horyzont: krótki / długi
   • Kategoria ryzyka w systemie zarządzania ryzykiem: ryzyko aktuarialne
   • Podejmowane działania: system zarządzania ryzykiem funkcjonujący w Grupie PZU zapewnia cykliczny monitoring ekspozycji, a stosowany program reasekuracji pozwala na istotną redukcję wielkości potencjalnej szkody katastroficznej na udziale własnym do akceptowalnych poziomów, nie zagrażających stabilności finansowej PZU.
2. Występowanie intensywnych pożarów na terenach leśnych w miejscowościach podmiejskich oraz polnych w związku z nasilająca się suszą
   • Horyzont: krótki / długi
   • Kategoria ryzyka w systemie zarządzania ryzykiem: ryzyko aktuarialne
   • Podejmowane działania: system zarządzania ryzykiem funkcjonujący w Grupie PZU zapewnia cykliczny monitoring ekspozycji, a stosowany program reasekuracji pozwala na istotną redukcję wielkości potencjalnej szkody katastroficznej na udziale własnym do akceptowalnych poziomów, nie zagrażających stabilności finansowej PZU.
3. Podwyższona śmiertelność, w szczególności w miastach, spowodowana ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, podwyższającymi temperatury w mieście w stosunku do terenów otaczających, co może prowadzić do zwiększonych wypłat oraz konieczności rewizji założeń na przyszłość przez podwyższenie współczynników śmiertelności przyjmowanych w najlepszym oszacowaniu zobowiązań (BEL).
   • Horyzont: długi
   • Kategoria ryzyka w systemie zarządzania ryzykiem: ryzyko aktuarialne
   • Podejmowane działania: Analiza i monitoring wskaźników ekspozycji na ryzyko w wybranych grupach produktowych. Aktuarialny cykl kontroli, tj. wyznaczanie adekwatnych założeń.

W analizie przedstawiono wpływ kluczowych ryzyk związanych ze zrównoważonym rozwojem, a w szczególności wpływ związany ze zmianą klimatu na Grupę PZU. Niemniej jednak, odpowiedź na zidentyfikowane ryzyka umożliwia zmianę w kierunku zrównoważonej oferty produktowej, która nie tylko odpowiada na potrzeby klientów, zidentyfikowane wyzwania klimatyczne, ale jest przede wszystkim szansą na rozwój biznesu i budowanie przewagi rynkowej. Grupa podejmuje działania mające na celu ograniczanie prawdopodobieństwa urzeczywistnienia ryzyka związanego z transformacją przez inwestycje na rzecz gospodarki niskoemisyjnej, kształtowanie swojej oferty w celu przeciwdziałania ryzykom klimatycznym oraz wsparcia zdolności adaptacyjnych polskiej gospodarki.

Analizując wpływ klimatu na działalność Grupy PZU w kontekście rozwoju, wyników oraz sytuacji kapitałowej, dokonano identyfikacji ryzyk uwzględniając wytyczne Task Force on Climate-Related Financial Disclosures (TCFD) oraz wytyczne Komisji Europejskiej i przeprowadzono analizę scenariuszową dotyczącą zmian klimatu.

Jako punkt wyjścia do analiz przeprowadzonych w Grupie została przyjęta struktura scenariuszy zaproponowana przez NGFS (The Network of Central Banks and Supervisors for Greening the Financial System). Scenariusze są ustrukturyzowane według stopnia osiągnięcia celów klimatycznych oraz wzorca transformacji. Natomiast Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA) w swoim dokumencie do czterech obrazów świata zdefiniowanych przez NGFS przyporządkował dwa długoterminowe scenariusze wzrostu temperatur (powyżej i poniżej 2°C).

W ramach analizy scenariuszowej zjawisk klimatycznych Grupa PZU badała:

1. Scenariusz „świata efektu cieplarnianego”, w którym główną rolę odgrywają ryzyka fizyczne przy uproszczeniu polegającym na założeniu zerowego wpływu ryzyk transformacji;
2. Scenariusz „nieuporządkowany”, w którym główną rolę odgrywają ryzyka transformacji przy uproszczeniu polegającym na założeniu zerowego wpływu ryzyk fizycznych.

Uwzględniono poniższe założenia i czynniki ryzyka:

1. Scenariusz „świata efektu cieplarnianego”:
   • Wystąpienie ekstremalnych zjawisk katastroficznych:
     • powodziowych oraz huraganu, gdzie wartość szkody 1 na 200 lat wyznaczana jest zgodnie z metodyką formuły standardowej, służącej do wyznaczania kapitałowego wymogu wypłacalności,
     • pożary obszarów leśnych w miejscowościach podmiejskich oraz polach uprawnych – maksymalna szkoda na udziale własnym z tytułu pojedynczego zdarzenia.
       Krótki horyzont: wypłaty z tytułu ryzyk katastroficznych zgodnie z bieżącym programem reasekuracji – spadek środków własnych.
       Długi horyzont: wzrost cen reasekuracji i podwyższenie zachowka – wzrost SCR w wyniku wzrostu wartości netto najlepszego oszacowania zobowiązań (BEL netto).
   • Podwyższona śmiertelność w miastach spowodowana ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi podwyższającymi temperatury w mieście w stosunku do terenów otaczających:
     Krótki horyzont: wypłaty z tytułu wyższej szkodowości w pierwszym roku – spadek środków własnych.
     Długi horyzont: podwyższone współczynniki śmiertelności, służące do wyznaczania BEL – spadek środków własnych i zmiana kapitałowego wymogu wypłacalności (SCR).
2. Scenariusz „nieuporządkowany”:
   • Podwyższenie ryzyka kredytowego ze względu na reasekurację części portfela u kontrahentów o niższych ratingach.
   • Przecena akcji oraz obligacji korporacyjnych z wybranych sektorów.
   • Ryzyko regulacyjne związane z rewizją parametrów formuły standardowej, służącej do wyznaczania kapitałowego wymogu wypłacalności.

Założenia scenariusza: ryzyka transformacji będą występowały w krótkim lub średnim horyzoncie czasu

W przypadku realizacji zakładanych scenariuszy wypłacalność Grupy PZU nie byłaby zagrożona. W obu scenariuszach spełnione są zarówno wymogi regulacyjne, jak i założenia wewnętrznej siatki limitów.

Najbardziej dotkliwym czynnikiem jest, klasyfikowane do ryzyk fizycznych, wystąpienie ekstremalnego zjawiska powodziowo-huraganowego. Jest to ryzyko długookresowe, związane ze wzrostem temperatur powyżej 2ºC.

Coroczne odnowienia umów, analiza aktualnych danych i prognoz oraz dobór odpowiedniego programu reasekuracyjnego pozwalają na znaczącą redukcję możliwego wpływu tego ryzyka na Grupę.

Wśród ryzyk transformacji najbardziej dotkliwe jest ryzyko regulacyjne związane ze zmianą parametrów wykorzystywanych do kalkulacji podmodułu ryzyka katastrof naturalnych. W krótkim i średnim okresie prawdopodobieństwo urzeczywistnienia ryzyka związanego z procesem transformacji gospodarki światowej na niskoemisyjną (ryzyko transformacji) jest wyższe niż prawdopodobieństwo urzeczywistnienia najbardziej ekstremalnego ryzyka fizycznego związanego ze zmianą klimatu.